Gori taaxe, kamo seegi tansege a do siina seegundin ya ni yirigi ya (888 siine). Xa o da janmunu ɲeeri ɲi ɲiiɲe ke yi, kun da o saama ti tanɲeere siine: Kebe Tama Giden yan da o saama ɲiiɲe ke yi; Silla Jaxaame, i da o saama ɲiiɲe ke yi; Tuure Jaraha, a da o saama ɲiiɲe ke yi; Tuure Sisaaxo, a da o saama ɲiiɲe yi; Jikkinne, a da o saama ɲiiɲe ke yi;…
A da Xaɲaaganka yaxare yaxi, a da Wakkari Soxona saara. A da siranyaxare yaxi, a da Tamasa Juma saara. A da Tanbaxaaranka yaxare yaxi, a da Kande Wuri saara. A da Tanahayaxare yaxi, a da Fuseeni Janga saara. Renyugun naxati tinme, baane su do i fune nta saaxe yi. A ti fodiye faayindaano, a ti: “Axa ma gaare ko, xa n xa ma gaara.” A ti: “Axa da ke baane baane ya ŋari, xa n…
Tamaaro na Gori taaxundi a do a kallen naxa, tankarage a do xaaxu filli. Tere Yaate taaxu a batten di tanjikke a do xaaxu seegi, i filli kafu tankabe siine. Ka su ga Gori lenki, Yaxarinfede Jaaba Bugari da kun ya batu. Yaxarinfede Jaaba Bugari dangiyen falle ka su ga Gori, kaanu dantanto ga fe, sere taaxu i di. Taaxen xa, fesonŋaaxu fede, wuyugumaaxun ya na a ɲaana. O ku Maadinkaanu, Matere Henda taaxu, Matere…
Gori taaxumoxo, Tamaaro Dukkure ɲi taaxunu Xuura Xase ya, a giri ti i wa telle taaxuramuuri. A ga ri Tanbaxaara, Tere Masire ti: “O n daga, n nta a mulla an ga taaxunu noqu n ga nta noqu be tu.” A do Tere Masire kira terene. I ga ri Maxanna gide ke ne, fongotten da a tirindi, a ti: “Tamaaro,” a ti: Taamaro Doucouré qui habitait un endroit appelé Khoura Khassé partit chercher un meilleur…
Ro Raqe Leminun do xirisun ga ma taaxu nan masala, i nta faamuye kitta. Xirisun tuwaaxun ga ma safe, i ga na daga soxu koota be i do i tuwaaxu ke xa telle ya. Sere su ga a di, an nan xawa an du tuunu, na an danben tu, ken ya saabuda ni o ga giri nan kiɲe xirisun ŋa xo o faaba Sanba Ɲaxale Dukkure, Gori. Introduction: Si les jeunes et les vieux ne…
Causes de la dispersion du Ouagadou :La cause principale est l’affaiblissement de cet empire provoqué par les longues guerres entreprises par Kaya Maghan. Il y a aussi les sécheresses légendaires (jabaw) qui semèrent la catastrophe. Le pays se désertifia dangereusement. D’autre part, des envahisseurs venus du nord (Maroc) imposèrent au pays des Noirs, la jihad (guerre sainte). Les Almoravides massacrèrent tous ceux qui refusèrent d’embrasser la religion d’Allah. Enfin ce qui pouvait arriver de pire…
